De burgerkinderen te leren lezen en schrijven!


De Maatschappij tot NUT van het Algemeen bestaat in Enkhuizen al 225 jaar.
Al vanaf het begin van de oprichting van het “NUT” in 1784 was één van de doelstellingen :
De burgers te leren lezen en schrijven.
Tegenwoordig gaat elk kind naar school. Dit is zo in Nederland geregeld, maar ruim 200 jaar geleden gingen kinderen helemaal niet naar school.
Alleen kinderen van welgestelde ouders volgden een opleiding.  Bij de burgers, veelal hard werkende mensen maar niet welgesteld, ging dat anders. De jongens werden op zeer jonge leeftijd meegenomen naar het werk van (meestal) de vader. De meisjes gingen naar een dienstje in de huishouding.
Er werd op relatief jonge leeftijd getrouwd en van de jonge vrouw werd verwacht thuis voor de kinderen te zorgen.

Onderwijs, zo werd door de gegoede burgerij ( oprichters van het “Nut”) bedacht, was de oplossing om jongens en meisjes een betere toekomst te bieden. Het oprichten van scholen en bibliotheken was een onderdeel waar het “NUT” zich voor inzette. De overheid hield zich daar niet mee  bezig.

Zo ook in Enkhuizen nam het “NUT” het voortouw om een school te stichten om aan de behoefte van onderwijs te voldoen. Op 21 juni 1869 werden “de Eerste Steenen gelegd “ door Geertruida Petronella de Koningh en Cornelia Nijhoff, waarschijnlijk de dochters van de bestuursleden van het “NUT”. 
De totale kosten om het schooltje te bouwen bedroegen toen ruim 3600 gulden. Hiervan nam het “NUT” 2600 gulden voor haar rekening en werd er 1000 gulden geleverd door het genootschap “Oeconomia Enchusana”. Het benodigde perceel grond werd aangekocht voor 450 gulden.

Tegenwoordig zijn er in Nederland nog steeds Nutsscholen actief.

Bovenstaande gegevens zijn naar voren gekomen uit een onderzoek verricht door Mevr. Suus Messchaert – Heering die naast lid van het “NUT” zich vaak bezig houdt met het ontrafelen van de geschiedenis van de stad Enkhuizen en daardoor al veel waardevolle bijdragen heeft geleverd.

Ton Dekker, 
Naar aanleiding van een krantenartikel in het Noordhollands Dagblad, geschreven door journalist Paul Gutter.

Deel deze pagina