Op 14 januari 2023 hield voorzitter Ton Dekker zijn jaarlijkse Nieuwjaarstoespraak.
Goedemiddag allen,
Namens het bestuur van de maatschappij tot NUT van het Algemeen, kortweg het NUT, heet ik u van harte welkom op deze 3de nieuwjaarsreceptie die wij als NUT organiseren hier in de Nieuwe Doelen in Enkhuizen.
Niet alleen het merendeel van onze leden is vandaag aanwezig, maar ook de beleidsbepaler/begeleider van onze gemeente Enkhuizen, de landelijke voorzitter van het NUT vanuit Zeeland alsmede de directeur van Sailwise waar het schip de Ludgerdina uit Enkhuizen onder thuis hoort.
Allemaal een heel gelukkig en gezond 2023.
De Nieuwjaarsreceptie is van oorsprong een tweejaarlijkse activiteit.
Door de corona perikelen is het echter al weer 3 jaar geleden dat de laatste receptie heeft plaats gevonden.
Het NUT in Enkhuizen heeft mede door de corona een aantal leden verloren maar het blijkt dat wij veerkrachtig zijn en het ledenbestand heden ten dage weer op het aantal is uitgekomen van voor de coronacrisis.
Wij groeien niet alleen in Enkhuizen maar de aanwas van nieuwe leden komt steeds meer uit de regio. Plaatsen als Hoogkarspel, Wijdenes, Venhuizen en Stede Broec komen steeds meer voor in ons ledenbestand.
Aan het begin van ons seizoen dat op 01 september begint heeft u het nieuwe programmaboekje van het NUT ontvangen. Dit boekje met veel foto’s van ons Enkhuizen is bijzonder goed door u ontvangen. Het is dan ook niet alleen een mooi programmaboekje geworden maar het programma spreekt u ook aan.
Ons programma is eigentijds en is de afgelopen jaren meegegaan in de huidige tijdgeest. Dat is totaal anders dan b.v. 240 jaar geleden of meer recentelijk 100 jaar geleden. Ik heb hier een gedenkboek van het 150 jarig bestaan van het NUT in Nederland. Geschreven in de oude toen gebruikelijke taal met veel dubbele oo’s en dubbele ee’s.
Ik neem u even mee in die tijd.
Het gedenkboek 1784 – 1934 is geschreven door toenmalig bekende Nederlanders als professoren en leidinggevenden aan belangrijke Nederlandse instituten. Het hoofdkantoor van het landelijke NUT was in het jaar 1934 gevestigd in het Centraal Station van Amsterdam kamer 57 t/m kamer 59.
Uit het boek blijkt dat de eerste jaren van het NUT niet makkelijk waren. In de eeuw na de oprichting ging het Nut landelijk een belangrijke rol spelen. De doelstelling als geschreven door Jan Nieuwenhuyzen uit Edam luidde:
“Naar de beginselen van den Christelijken Godsdienst , algemeen geluk te bevorderen”.
Als we deze zin vertalen naar gemeenschapstaal in 1784 dan betekent het beginselen van de dienende liefde. De Maatschappij tracht te werken aan de verbetering van den Verstandelijken, Zedelijken en maatschappelijke toestand van het volk door invloed uit te oefenen op de opvoeding en het onderwijs en de verheffing van het arbeidsvermogen en van den levensstandaard.
Jan Nieuwenhuyzen had en we zijn nog steeds in 1784, 'een teeder medelijden met den gemeenen mensch'.
Wat deed het NUT om deze woorden kracht bij te zetten:
Er werden scholen opgericht, onderwijs was er toentertijd niet of nauwelijks. Vertellen dat als je in Limburg werd geboren, je op je 14de verjaardag automatisch naar de kolenmijnen ging met je vader of als je rond de Zuiderzee of aan de kust geboren bent, je visserman werd net als je vader. Meisjes gingen veelal in een dienstje, zoals men toen zei.
Er werden spaarbanken opgericht, u kent nog wel de Nuts - Spaarbank. Bibliotheken werden er eveneens gegrondvest. Er zijn tegenwoordig nog steeds NUTS scholen en markante gebouwen in Nederland die herinneren aan het NUT.
Neem onze eigen Nutszaal achter de Hema, het poortgebouw met middenstandswoningen in Utrecht, plaatsen als Vlissingen, Groningen, Vorden, Wageningen, Rotterdam, Wassenaar, Den Haag, IJmuiden, Zaandam, Almelo, Alkmaar, Breda en Zwolle en dat zijn ze niet allemaal hebben nog steeds gebouwen waar de naam van Het NUT prijkt op de gevel van deze gebouwen. Veelal waren in deze gebouwen spaarbanken van het NUT gevestigd of scholen.
In de plaats Vorden had het NUT een eigen vergadergebouw, maar in de plaatsen Bellingwolde, Wageningen, Wildervank en Delden alsmede op het eiland Texel hield het NUT zich bezig met sociale woningbouw.
Na deze terugblik wil ik nog een punt aanhalen waarin ik zelf enige teleurstelling ervaar.
Ik wil u als leden van het NUT verzoeken om het jaarlijkse contributiebedrag voor 1 november te voldoen.
Er zijn leden die zelfs, voordat ons seizoen begint, al het contributiebedrag overmaken aan onze penningmeester, maar er zijn er ook die in de maand december nog steeds in gebreke zijn .
Dit geeft onze penningmeester veel extra werk en hij heeft het al zo druk met het ontvangen en registreren van al de bedragen die nodig zijn om naar het ballet te gaan zoals in de maand december of om het bedrag te ontvangen van het diner wat vandaag plaats vindt.
Nogmaals wensen wij u als bestuur van het NUT te Enkhuizen een voorspoedig 2023.